Emerytura w Szwecji — ile wynosi, po ilu latach i komu się należy?

Żyjesz i pracujesz w Szwecji i zastanawiasz się, czy należy Ci się tamtejsza emerytura? Jak się o nią starać i czy trudną ją dostać? Jak wygląda cała procedura? 

W naszym przewodniku w prosty sposób omawiamy wszystkie kwestie związane z emeryturą w Szwecji — wysokość, wiek emerytalny i kiedy można na nią przejść.

System emerytalny w Szwecji

Szwedzki system emerytalny składa się z trzech filarów:

1. Emerytura powszechna (swe. allmän pension) - wypłacana przez państwo 
2. Emerytura pracownicza (swe. tjänstepension) - wypłacana przez pracodawcę
3. Indywidualne ubezpieczenia emerytalne (swe. privat pension) - gromadzona i wypłacana przez prywatne fundusze emerytalne

1) Emerytura powszechna w Szwecji

Emerytura powszechna w Szwecji jest wypłacana przez państwo, a dokładnie przez Urząd ds. Emerytalnych i Rentowych (swe. Pensionsmyndigheten). 

Szwedzka emerytura powszechna składa się z 3 części:

• Emerytura dochodowa (swe. Inkomstpension)
• Emerytura składkowa (swe. Premie Pension)
• Emerytura gwarantowana (swe. Garantipension)

Przyjrzyjmy się każdej z nich:

Emerytura dochodowa w Szwecji

Na naszą emeryturę dochodową składają się wszystkie nasze dochody, które otrzymywaliśmy w czasie naszej pracy w Szwecji. Jej wysokość zależy od wysokości osiąganych przez nas zarobków. Co roku 16% naszych dochodów jest przeznaczanych na emeryturę dochodową. Składają się na nią m.in. zarobki uzyskiwane z prowadzenia działalności gospodarczej i z zasiłków. 

Co ciekawe, jeśli urodzimy dziecko, to przez 4 lata państwo odprowadza za nas składki na naszą emeryturę dochodową. 

Emerytura składkowa w Szwecji

Emeryturę składkową w Szwecji można porównać do polskiej emerytury, którą odkładamy do ZUS-u. Co roku na emeryturę składkową odprowadzamy 2,5% naszych dochodów. 

Składki te są odkładane do państwowego funduszu emerytalnego AP7 Såfa. Możemy nie odkładać tych składek do państwa i zamiast tego odprowadzać je do jakiegoś prywatnego wybranego przez nas funduszu emerytalnego. 

Emerytura gwarantowana w Szwecji

Szwecja jako kraj z jednym z najlepiej rozwiniętych systemów socjalnych, wprowadziła również emeryturę gwarantowaną. Jest to świadczenie przewidziane dla najuboższych, czyli na przykład tych, którzy nie otrzymywali żadnych dochodów. 

To, czy zostanie przyznana, zależy od tego:

• Jaka emeryturę wyliczono na podstawie naszych dotychczasowych dochodów
• Czas zamieszkania na terytorium Szwecji
• Naszego stanu cywilnego

Aby otrzymasz pełną stawkę emerytury gwarantowanej, należy mieszkać w Szwecji przez 40 lat i skończyć 65 lat. 

Pełna emerytura gwarantowana wynosi 8597 SEK (osoby niezamężne) lub 7861 (osoby zamężne). 

2) Emerytura pracownicza w Szwecji

Kolejnym filarem szwedzkiego systemu emerytalnego jest emerytura pracownicza. Jest ona odprowadzana przez naszego pracodawcę do towarzystw emerytalnych. 

Wysokość emerytury pracowniczej w Szwecji zależy od naszego stażu pracy i wysokości dochodów. 

Emeryturę pracowniczą otrzymujemy po ukończeniu 65 roku życia. Na kilka miesięcy przed ukończeniem 65 lat, skontaktuje się z nami towarzystwo emerytalne z pytaniem, od kiedy zamierzamy pobierać należną nam emeryturę pracowniczą. Sami wybieramy przez ile lat chcemy pobierać ten rodzaj świadczenia. 

3) Emerytura indywidualna w Szwecji

Trzeci filar szwedzkiego systemu emerytalnego to emerytura indywidualna. W jej przypadku sami decydujemy, ile i w jaki sposób chcemy odprowadzać na naszą emeryturę. Szwedzi oszczędzają na prywatną emeryturę najczęściej za pośrednictwem prywatnych funduszy emerytalnych, banków lub towarzystw ubezpieczeniowych (jest ich ponad 600!). Bardzo popularnym rozwiązaniem w Szwecji jest inwestycyjne konto oszczędnościowe (ISK). 

Wiek emerytalny w Szwecji

W Szwecji nie ma z góry ustalonego wieku emerytalnego. Przez to emerytura nie jest wypłacana automatycznie. Gdy chcemy więc przejść na emeryturę w Szwecji, musimy złożyć odpowiedni wniosek.

Na emeryturę można przejść po ukończeniu 63. roku życia. Aby móc się o nią ubiegać, trzeba przepracować co najmniej 3 lata w Szwecji. 

Należy również wiedzieć o jednej rzeczy. Jeśli mamy 63 lata i składamy wniosek o emeryturę w Szwecji, nie będzie nam się należała cała emerytura. Zostanie nam przyznana jedynie emerytura powszechna (dochodowa i składkowa). 

Począwszy od 63. roku życia, z każdym rokiem wartość naszej emerytury w Szwecji rośnie o około 9%.

Wiek emerytalny w Szwecji zależy to od rodzaju wypłacanej emerytury: 

Emerytura w Szwecji po 3 latach pracy

Aby móc się ubiegać o emeryturę w Szwecji, trzeba tam mieszkać lub pracować minimum 3 lata. Nie oznacza to jednak, że po 3 latach pracy otrzymamy pełną szwedzką emeryturę. Jej wysokość będzie wprost proporcjonalnie do przepracowanych lat pracy.

Aby uzyskać emeryturę, musimy mieć co najmniej 63 lata.

Ile wynosi emerytura w Szwecji?

Minimalna emerytura w Szwecji wynosi 10 631 (osoby niezamężne) i 9 625 (osoby zamężne).

Łączna wysokość szwedzkiej emerytury zależy od wysokości naszych dochodów, które osiągnęliśmy przez całe życie, stażu pracy i wysokości odprowadzanych składek. Im wyższe były nasze dochody oraz im później przejdziemy na emeryturę, nasze emerytura będzie odpowiednio wyższa.

Emerytura w Szwecji dla Polaków

Jeżeli Polacy pracują w Szwecji i odprowadzają tam podatki, będzie się im należała tamtejsza emerytura. Tak, jak wspominaliśmy powyżej, emerytura należy się każdemu, kto pracował w Szwecji przez do najmniej 3 lata. 

Jak załatwić emeryturę w Szwecji?

Emerytura w Szwecji nie jest wypłacana automatycznie. Aby ją otrzymać, trzeba złożyć wniosek. Można to zrobić po ukończeniu 61. roku życia w Regionalnym Urzędzie Ubezpieczeń Społecznych. 

Wniosek o szwedzką emeryturę możesz złożyć na stronie minPension, o ile posiadasz e-ID. 

Dodatki emerytalne w Szwecji

Osoby, które mają niską emeryturę, mogą również otrzymać dodatek mieszkaniowy i dodatek dla osób starszych (swe. Bostadstillägg och äldreförsörjningsstöd). Jego wysokość zależy od naszych dochodów. Możemy się o niego ubiegać niezależnie od tego, czy mieszkamy w domu starców, w mieszkaniu własnościowym czy w wynajmowanym.

Źródła wykorzystane w tym artykule:
European Commission, Employment, Social Affairs & Inclusion, Sweden - Old –age pension, dostęp: 19.03.2024, Źródło.
OECD, Pensions at glance, dostęp: 19.03.2024, Źródło.
Pensions Myndigheten, The Swedish pension system, dostęp: 19.03.2024, Źródło.